محاسبه هزینه ساخت واحد مسکونی بر حسب متر مربع در سال ۱۴۰۱

محاسبه هزینه ساخت واحد مسکونی

محاسبه هزینه ساخت واحد مسکونی بر حسب متر مربع در سال ۱۴۰۱ در حالی تشریح خواهیم کرد که مسکن همواره در طول زندگی بشر تا به امروز از نیازهای اساسی محسوب می شده بنابراین  بیشتر کشورهای جهان با معضل مسکن روبرو هستند. این معضل در کشورهای در حال توسعه ملموس تر است.

امروزه حتی خوش بینانه ترین برنامه ریزان نیز پذیرفته اند که ساخت ارزان ترین خانه با ساده ترین طرح و مصالح نیز از توان حداقل یک سوم خانوارهای شهری کشورهای جهان سوم خارج است. این کالای بادوام، پرهزینه و غیر منقول که جایگزینی ندارد یک کالای سرمایه ای است و در حقیقت نوعی پس انداز به شمار می آید از این رو بررسی هزینه های ساخت و کاهش هرچه بیشتر آن ها با حفظ کیفیت سازه از مهم ترین اصول اولیه ساخت و ساز می باشد. این هزینه به عوامل زیادی اعم از قیمت زمین، جواز ساخت و قیمت مصالحی ساختمانی مانند قیمت تیرآهن و قیمت میلگرد بستگی دارد.

شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی کشور قیمت تمام شده ساخت هر متر مربع واحد مسکونی را در سال ۱۴۰۱ به شرح زیر اعلام نموده است.

• ساختمان های یک و دو طبقه متری ۶ میلیون و ۲۳۷ هزار تومان
• ساختمان های ۳ تا ۵ طبقه متری ۷ میلیون و ۱۷۰ هزار تومان
• ساختمان های ۶ و ۷ طبقه متری ۸ میلیون و ۲۱۵ هزار تومان
• ساختمان های ۸ تا ۱۰ طبقه متری ۹ میلیون و ۲۳۴ هزار تومان
• ساختمان های ۱۱ و ۱۲ طبقه متری ۹ میلیون و ۷۱۷ هزار تومان
• ساختمان های ۱۳ تا ۱۵ طبقه متری ۱۰ میلیون و ۷۱۷ هزار تومان
• ساختمان های ۱۶ طبقه به بالا متری ۱۱ میلیون و ۵۴ هزار تومان

براساس اعلام رئیس سازمان نظام مهندسی درصدهای تعدیل ۳ ماهه توسط سازمان برنامه و بودجه در سال ۱۴۰۱ به ارقام فوق افزوده خواهد شد.

با این حال بررسی هزینه ساخت هر متر مربع ساختمان در سال ۱۴۰۱ به دلیل نوسانات زیاد قیمت محصولات فولادی و حتی قیمت زمین کار بسیار دشواری می باشد و تمامی این ارقام حدودی است. در ادامه شما را با نحوه محاسبه هزینه ساختمان قدم به قدم و تمامی عوامل موثر بر این هزینه آشنا خواهیم کرد.

محاسبه هزینه ساخت ساختمان قدم به قدم

 

۱ – برآورد قیمت زمین: در ابتدا برای ساخت و ساز، قیمت زمین باید برآورد شود. همان طور که مشخص است خرید زمین در مناطق بالا شهر و یا با متراژهای بیشتر نیاز به هزینه بیشتری دارد. در هنگام خرید زمین بهتر است به موقعیت مکانی آن توجه ویژه ای داشته باشید. به طور کلی هزینه زمین به میزان هزینه ای گفته می شود که برای کسب آن قطعه زمین، چه توسعه نیافته و چه نیمه توسعه یافته پرداخت می شود. پروژه می تواند جزء طرح های جدید توسعه در شهر باشد یا پروژه ای در محله ای در داخل شهر. هزینه زمین از بین سایر موارد به موقعیت مکانی سایت، تجهیزات قابل دسترس، منطقه بندی های تعیین شده مربوط است.

 

۲ – جواز ساخت: دریافت یکی از پرهزینه ترین مراحل ساخت و ساز می باشد. همچنین در این مرحله بایستی هزینه شرکت های مهندسی ساخت و ساز نیز باید در نظر گرفته شود. بهتر است دریافت جواز ساخت ساختمان در فصول سرد صورت گیرد و شروع پروژه در فصل گرم باشد. زمانی که تصمیم نهایی خود را برای ساخت سازه قطعی کردید بهتر است در اولین فرصت به شهرداری منطقه ای که ملک شما در آن قرار دارد رجوع کنید. داشتن مدارکی اعم از سند مالکیت، کارت شناسایی مالک و فیش تسویه حساب عوارض ضروری می باشد. پس از تشکیل پرونده بایستی در انتظار تایید مدارک در شهرداری باشید. در این مرحله بازرس به ملک شما رجوع نموده و ویژگی های آن را بررسی می نماید و تعداد طبقات مجاز برای ساخت شما در این مرحله مشخص می گردد. پس از آن دستور نقشه صادر شده و تمامی جزئیاتی که شما برای ساخت خانه به آن نیاز دارید در دستور نقشه آورده می شود. پس از آن بایستی مهندس پروژه و معمار را انتخاب نمایید تا بهترین نقشه ترسیم گردد. برای دریافت جواز ساخت مدارکی اعم از برگه تعهد نظارت، برگه تعهد محاسبات و نقشه های سازه و نقشه های اجرایی، برگه تعهد کارفرما، فیش پرداخت عوارض ساختمان و … نیاز می باشد. جواز ساخت به مدت دوسال اعتبار دارد و اگر نیاز به زمان بیشتری داشتید بایستی آن را تمدید نمایید. لازم به ذکر است که هزینه اخذ جواز ساخت هر ساله به میزان ۳۰ درصد افزایش پیدا می کند. جهت اطلاع از مراحل صدور پروانه ساختمان می توانید به مقاله مربوطه در سایت مرکزآهن مراجعه نمایید.

 

۳ – هزینه اسکلت ساختمان: هزینه اسکلت فلزی بیشتر از بتنی می باشد. شما می توانید برای کسب اطلاعات کافی در خصوص مقایسه قیمت اسکلت بتنی با فلزی به مقاله مربوطه در سایت مرکزآهن مراجعه نمایید. در ادامه مبحث کوتاهی در زمینه مقایسه این دو اسکلت بتنی و برای اطلاع از اینکه اسکلت بتنی بهتر است یا فلزی خواهیم داشت.

کشور ایران با توجه به وسعت قابل توجه و تنوع شرایط جغرافیایی، اقتصادی، فرهنگی و منابع طبیعی، از روش ها و الگوهای ساختمان سازی متفاوتی برخوردار می باشد. به منظور پیش بینی و برنامه ریزی این شیوه ها و مصرف انواع مصالح ساختمانی در آینده، ابتدا لازم است تصویر عمومی درستی از روش های متداول ساختمان سازی در کشور به دست آورد.

ساختمان ها براساس مصالح مصرفی به گروه های زیر تقسیم بندی می شوند:

• خشتی و گلی
• بلوک سیمانی
• آجری با تیر چوبی
• آجری با تیرآهن
• آجری با تیرچه بلوک
• تمام آجری
• اسکلت فلزی
• بتن آرمه

با توجه به آمار موجود در سال های اخیر می توان به نکات زیر دست یافت:

شیوه های ساختمان سازی کم دوام تمام آجری و خشت و گلی تقریبا به طور کامل از ساخت و ساز شهری رخت بربسته اند. سهم شیوه ساختمان سازی آجری با تیر چوبی نیز در مناطق شهری در حال نزدیک شدن به صفر است. سهم شیوه آجری با تیرچه بلوک هم اگرچه میزان بیشتری را به خود اختصاص داده؛ با روند کندتری در حال کاهش است. شیوه ساختمان سازی آجری با تیرآهن که در سال های پیش تر با اختلاف بسیار زیاد بالاترین سهم را در ساخت و ساز کشور در اختیار داشته روند نزولی سریعی دارد. همچنین هزینه ساخت این روش به قیمت تیرآهن ۱۶ ، ۱۸ و سایر سایزها بستگی زیادی دارد. شیوه های ساختمان سازی اسکلت فلزی و اسکلت بتنی روند رو به رشد سریعی دارند و این بیانگر بالا رفتن سهم ساختمان های مهندسی و مقاوم تر در سطح کشور است. شیوه ساختمان سازی بلوک سیمانی سهم اندک ولی نسبتا ثابتی دارد که یکی از دلایل این موضوع استفاده از این شیوه در مناطق خاصی از کشور می باشد. تعداد ساختمان های مسکونی ۱ و ۲ طبقه با روند آرامی در حال کاهش و تعداد ساختمان های ۳ طبقه و بالاتر در حال افزایش است.

طبقه بندی الگوهای رایج ساختمان سازی در کشور

متاسفانه آمار موجود از ساخت و ساز در کشور آمار دقیقی نیست و نمی تواند تصویر دقیقی از چند و چون ساخت و ساز و به خصوص مصرف مصالح در آن ها را ترسیم کند. این موضوع بیش از هرچیز به دسته بندی انجام شده از الگوهای ساختمانی مربوط است و لازم است این دسته بندی با هم فکری دست اندرکاران تغییر یابد.

در گروه های بلوک سیمانی، آجری با تیر چوبی، آجری با تیرآهن و آجری با تیرچه بلوک که انتقال بار ساختمان از طریق دیوار باربر صورت می گیرد، مصالح به کار رفته در دیوار و سقف تا حدود زیادی روشن است. اما در گروه های اسکلت فلزی و اسکلت بتنی، هیچ گونه اطلاعاتی در مورد مصالح سقف و دیوار ساختمان وجود ندارد. دیوار ساختمان در هر کدام ممکن است آجری، بلوک سفالی، بلوک سیمانی و … باشد. سقف ساختمان های اسکلت فلزی ممکن است به صورت طاق ضربی، تیرچه بلوک و یا به صورت های جدیدتر مانند دال بتنی و کامپوزیت باشد. سقف ساختمان های اسکلت بتنی نیز می تواند به صورت تیرچه بلوک، دال بتنی و یا کامپوزیت اجرا شود.

بنابراین به منظور دستیابی به تقسیم بندی دقیق تر شیوه های ساختمان سازی و امکان بررسی و تحلیل صحیح آن ها، لازم است نوعی طبقه بندی از اجزا اصلی ساختمان مدنظر قرار گیرد. به نحوی که هم شیوه های معمول ساخت و ساز در آن گنجانده شوند و هم ترکیب متفاوت شیوه ها در دوره های مختلف بر اثر تحولات اقتصادی و فنی در آینده تاثیر اساسی در آن نداشته باشد.

با در نظر داشتن نتایج بررسی های آماری، این عناصر و اجرا به صورت زیر از یکدیگر تفکیک شده اند.

۱ – اجزا باربر و نوع سیستم سازه ای شامل:

• دیوارهای باربر آجری یا بلوک بتنی
• اسکلت فلزی
• اسکلت بتنی
• اسکلت چوبی سبک
• سقف ها شامل
• تیرآهن و طاق ضربی
• تیرچه و بلوک
• دال بتنی
• چوبی
• دیوارهای جداکننده شامل
• آجری
• سفالی

به این ترتیب با استفاده از داده های حاصل از بخش قبل و این تقسیم بندی می توان انواع الگوهای رایج ساختمانی در مناطق شهری کشور را مشخص نمود.

 متریال: متناسب با متراژ واحدها، تعداد واحدها و زیربنای مفید و غیر مفید هزینه این مرحله بررسی می گردد. به دلیل نوسانات قیمت پروفیل آهن و سایر مصالح ساختمانی بایستی نسبت به این نوسانات و تغییرات قیمت آگاهی کامل داشته باشیم. قیمت روز آهن آلات مصرفی در ساختمانی به صورت روزانه در سایت مرکزآهن به روزرسانی می شود. شما می توانید برای خرید این محصولات و یا اطلاع از قیمت به سایت مراجعه نموده و یا با شماره های درج شده در سایت تماس بگیرید. در ادامه به بررسی و برآورد انواع مصالح ساختمانی مورد نیاز در هر متر مربع زیربنا در الگوهای متفاوت ساختمانی خواهیم پرداخت.

مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن برای به دست آوردن میزان مصرف انواع مصالح به ازای هر متر مربع زیربنای کل، در هر کدام از الگوهای ساختمانی، از میان ۱۰۰ نقشه جمع آوری شده، ۳۰ طرح را به عنوان نمونه انتخاب کرد که طیف موردنظر از شیوه های معرفی شده ساختمانی را پوشش داده و نماینده مصرف مصالح ساختمانی باشند. پس از اصلاح و تکمیل نقشه ها، برآورد عملیات ساختمانی در هر یک از آن ها صورت گرفته و در نهایت با جمله بندی نتایج حاصل جدولی به دست آمده که مصرف انواع مصالح ساختمانی را به ازای هر متر مربع زیربنای کل در هر کدام از شیوه های ساختمانی نشان می دهد.

مصرف انواع مصالح ساختمانی در الگوهای متفاوت ساختمانی به ازا هر متر مربع زیربنای کل

– قیمت آهن آلات مصرفی: قیمت روز آهن آلات به عوامل متعددی اعم از نرخ دلار و نوسانات سیاسی بستگی دارد و توصیه می شود پیش از شروع به ساخت و ساز نسبت به بهترین زمان خرید آهن آلات اطلاعات لازم را کسب نمایید.

۶ – هزینه نمای ساختمان: امروزه اجرای نما یکی از مراحل پرهزینه ساخت و ساز می باشد. هم برای نماهای مدرن و هم برای نمای کلاسیک هزینه بالایی بایستی پرداخت شود همچنین هزینه محوطه سازی و فضای سبز نیز باید در هزینه ساخت نمای ساختمان در نظر گرفته شود. امروزه با توجه به افزایش روزانه قیمت مصالح ساختمانی باید هزینه های ساختمانی را به صورت دقیق تر بررسی نمود. پس بهتر است هزینه نمای ساختمان را به صورت جداگانه بررسی نماییم.

۷ – هزینه نمای داخلی:  این هزینه ها شامل دکورهای سقف و دیوار یا آشپزخانه می باشد. بحث نمای مدرن و کلاسیک در این هزینه ها نیز دخیل بوده و باید به آن دقت شود. هزینه های این قسمت را نیز بهتر است پیش از شروع به کار محاسبه نمایید.

۸ – هزینه های جانبی و پیش بینی نشده: در برآورد ساخت بهتر است یک درصدی برای هزینه های بالاسری در نظر بگیریم. پس از پیش بینی تمامی هزینه های ذکر شده باید یک درصدی از این هزینه ها را به عنوان هزینه های پیش بینی نشده در نظر بگیرید. برای مثال ممکن است برای ساخت سازه لازم باشد چندین مهندس انتخاب نمایید یا به گرانی دلار دچار شوید و یا خیلی از مواردی که نمی توان آن ها را پیش بینی کرد اتفاق بیفتد.

محاسبه هزینه ساخت واحد مسکونی ۱۰۰ متری در سال ۱۴۰۱

مساحت با میزان مصالح و عناصر ساختمانی رابطه مستقیم دارد و هرچه متراژ کم تر باشد این میزان کاهش می یابد. با این وجود اگر در انتخاب مصالح مناسب و ساخت دقت نشود می تواند هزینه تمام شده هر متر مربع را بالا ببرد. گذشته از این نکات یکی از روش های محاسبه هزینه ساختمان این است که ابعاد پیشنهادی ساختمان در نظر گرفته می شود (برحسب متر مربع و زیربنا) و در هزینه متوسط به ازای هر متر مربع ساختمان هایی از همان منطقه ضرب می شود. با این روش می توان در زمانی کوتاه حدود هزینه ساخت در منطقه ای مشخص را به دست آورد. با توجه به اینکه هزینه ساخت هر متر مربع ساختمان در سال ۱۴۰۱ بین ۶ تا ۷ میلیون تخمین زده شده است به راحتی می توان هزینه ساخت خانه صد متری را محاسبه نمود.

محاسبه هزینه ساخت واحد مسکونی دوبلکس در سال ۱۴۰۱

ساختمان های کوتاه مانند خانه های دوبلکس در مقایسه با برج های مسکونی به صرفه تر می باشند. هزینه های ساخت ساختمان های بلندمرتبه زیاد است، در مقابل آن ها ساختمان های یک طبقه نیز اقتصادی نیستند. با این حال یک ساختمان کم ارتفاع از لحاظ اجرایی برای ساخت نسبت به یک مجموعه بلند مرتبه به زمان کمتری نیاز دارد. کاربران برای این نوع از ساختمان ها موظف نیستند تا از مصال درجه اول شناخته شده در بازار استفاده کنند، برخلاف ساختمان های چند طبقه که می بایست حتما از فولاد و بتن و سیستم های ساخت و سازی استفاده کنند. بنابراین هزینه ساخت خانه دوبلکس نسبت به خانه های چند طبقه کم تر بوده و ساخت آن نیز راحت تر می باشد. شما پس از انتخاب زمین با توجه به متریال مصرفی و نقشه طراحی شده می توانید هزینه دقیق ساخت را براساس زیربنا و متراژ به دست آورید.

هزینه ساخت خانه یک طبقه و بالاتر در سال ۱۴۰۱

با توجه به تمامی مزیت های مسکن های شهری اگر این ساختمان ها به صورت مجزا و تک به تک ساخته شوند هزینه زیادی به خود اختصاص می دهند نسبت به زمانی که مجموعه ای مسکونی ساخته شود. هرچه مقیاس پروژه بیشتر باشد پتانسیل برای امکان صرفه جویی در هزینه ها بیشتر می شود و طبیعتا خانه های بیشتری در استفاده از زیرساخت ها و زمین سهیم می شوند. حتی می توان مصالح موردنیاز را در مقیاس کلان خریداری کرد که در نهایت هزینه آن برای هر واحد کمتر حساب می شود. هزینه ساخت هر متر مربع ساختمان در سال۱۴۰۱ برای خانه های چند طبقه را بالاتر ذکر کردیم و شما می توانید با توجه به متراژ زمین و زیربنا هزینه را محاسبه نمایید.

تاثیر تعداد طبقات بر هزینه ساختمان

در بررسی دقیق تر معلوم می گردد که برای فرم های ساختمانی گوناگون تفاوت عمده در هزینه، مربوط به تعداد طبقات می باشد و به طور کل به غیر از مسائل اجتماعی و مدیریتی در ساختمان های بلند مرتبه هزینه اجرایی و نگهداری از این ساختمان ها تحت تاثیر تعداد طبقات می باشد. در کل ساختمان های بلند عمدتا از ساختمان های دو یا سه طبقه هم مساحتشان گران تر هستند. بنابراین هرچه تعداد طبقات بیشتر باشد، هزینه به ازای هر متر مربع بیشتر خواهد بود. مساله قیمت تا حدودی هم به نحوه دسترسی های داخلی ساختمان مربوط می شود. باید توجه کرد که نوع عمودی دسترسی راحت تر از دسترسی از طریق راهرو است و در مواردی که از دسترسی عمودی استفاده می شود، برای صرفه جویی در هزینه های سرویس های عمودی بهتر است که در هر طبقه ۴ تا ۶ واحد مسکونی قرار گیرد. از دلایل افزایش هزینه در ساختمان های بلند مرتبه می توان به موارد زیر اشاره کرد:

هزینه اعمال تمهیدات خاص برای سرویس دادن به ساختمان به ویژه به طبقات بالاتر ضرورت می یابد. تمهیداتی مانند آسانسورهای خاص سریع السیر، پمپ قوی آب، تاسیسات تهویه و روشنایی خاص و خدمات دیگری که در فواصل هر ده یا پانزده طبقه، به علاوه مسیرهای فرار و مقاومت بالا در برابر آتش سوزی با شرایط استاندارد بالا که همگی باعث افزایش هزینه ها می گردند. همه این ها در حالی است که با ارتفاع متوسط به این خدمات نیازی ندارند.

هزینه کار در ساختمان های بلند مرتبه شامل موارد اضافه تری می گردد از جمله ساخت و برپا کردن در ارتفاع زیاد، هزینه بالا بردن مصالح و کارگران به سطوح موردنیاز، هزینه اضافی کار کردن در ارتفاع و تمام ملزومات ایمنی که به دنبال دارد. کاهش فضای مفید و اشغال فضای طبقات پایین تر توسط ملزوماتی مانند مراکز تاسیساتی و مسیرهای رفت و آمد از معایب دیگری است که ساختمان های بلند مرتبه دارند. به نسبت اینکه ارتفاع ساختمان افزایش می یابد، آسانسورهای بیشتر، هواکش های بزرگ تر، پلکان و راهروهای عریض تری لازم است. هزینه های نگهداری و اداره ساختمان های بلندمرتبه مانند نقاشی و تعمیر نمای ساختمان به مراتب بیشتر از ساختمان های کم ارتفاع است.